موت کورت حقوق کودک؛ حمایت از صدای فردای جامعه
- بدون دیدگاه
مسابقات موت کورت حقوق کودک (CRMCC) یک رقابت حقوقی معمولی نیست. این مسابقه بستری است برای وکلای آینده‌نگر تا به مدافعانی قدرتمند برای بخشی از جامعه تبدیل شوند که اغلب صدایشان شنیده نمی‌شود – کودکان. این رقابت پویای سالانه، دانشجویان حقوق را از سراسر جهان دعوت میکند تا از حقوق کودکان در یک فضای شبیهسازی شده دادگاهی دفاع کنند و با مسائل پیچیده حقوقی درگیر شوند. این مسابقه، شامل چهار روز رقابت‌های مقدماتی، مرحله یک‌چهارم نهایی، نیمه‌نهایی و فینال است. این مسابقه در حقیقت شبیهسازی کمیته حقوق کودک است که رسیدگی به اختلافات مربوط به کنوانسیون حقوق کودک را با تحقق شرایطی به عهده دارد.
این رویداد توسط دانشکده حقوق دانشگاه لیدن و با همکاری دفتر حقوقی معروف بیکر مک‌کنزی برگزار میشود. به هر تیم فرصت داده میشود تا در دوره‌ای تخصصی در زمینه مهارت‌های نگارش حقوقی و ارائه شفاهی که توسط بیکر مک‌کنزی ارائه میشود، شرکت کنند. شرکت در این دوره طبیعتاً توانایی و شانس تیمها برای عملکرد بهتر در طول مسابقات را افزایش می‌دهد. ثبتنام در این موت کورت برای تیمهای شرکتکننده بدون هزینه است که این موضوع مزیتی فوقالعاده برای شرکت در این مسابقه است و میتواند نقطه آغازی برای ورود به عرصه موت کورت باشد.
مبارزه برای آینده‌ای عادلانه‌تر در ساختاری نظام مند
در قالب موت کورت حقوق کودک، دانشجویان با یک پرونده فرضی مواجه میشوند که به یکی از مسائل مهم مرتبط با حقوق کودکان می‌پردازد. این مسائل میتواند دامنه وسیعی از موضوعات ازقبیل دسترسی به حق بر آموزش برای کودکان پناهنده، آثار زیانهای محیطزیستی بر حق بر سلامت کودک، حق بر سلامت روان کودکان یا پیامدهای حقوقی کار کودکان باشد. شرکتکنندگان نقش وکلای نماینده کودک (خواهان) یا دولت (خوانده) را به عهده می‌گیرند و با دقت استدلال‌ها و راهبردهای حقوقی خود را برای دستیابی به یک نتیجه عادلانه و منصفانه برای کودک پرونده تنظیم میکنند. با شرکت در این مسابقه، دانشجویان نه تنها دانش حقوقی خود را عمیق‌تر میکنند، بلکه به همدلی عمیقی نسبت به چالش‌های کودکان در سراسر جهان دست مییابند.
مسیر مبارزه فکری
موت کورت حقوق کودک در قالبی ساختارمند برگزار میشود که مهارت‌های حقوقی را به بهترین شکل، پرورش می‌دهد:
- مرحله نگارش: دانشجویان تحقیقات جامع حقوقی انجام می‌دهند و متون مکتوب کاملی را تهیه میکنند که استدلال‌های هر دو طرف پرونده را ارائه می‌دهد. این متون دقیق توسط هیئت متخصصان حقوق کودکان به دقت بررسی میشوند. تنها استدلال‌های قوی به تیمها اجازه می‌دهد به مرحله بعدی صعود کنند. تیمها باید در یک بازه زمانی محدود اقدام به نگارش دو لایحه از طرف خواهان و خوانده نمایند و استدلال هر یک از طرفین را بر اساس منابع حقوق بینالملل ازجمله اسناد و عرفهای حقوقی جهانی و منطقهای، اصول حقوقی، رویههای قضایی و آموزههای حقوقی معتبر طراحی و تدوین کرده و جهت رسیدگی و داوری ارسال نمایند. تعدادی از تیمها برتر که میانگین هر دو لایحه آنها به نمره مشخصی رسیده باشد، برای حضور در دور شفاهی مسابقات، دعوت خواهند شد.
- مرحله شفاهی: تیمهای برتر این فرصت را دارند که استدلال‌های خود را در برابر هیئتی از قضات برجسته ارائه دهند. این داوران معمولاً شامل حقوق‌دانانی با تجربه گسترده در دفاع از حقوق کودکان و همچنین اساتید دانشگاهی هستند که در این حوزه تخصص دارند. در این فضای پرانرژی، دانشجویان با اطمینان استدلال‌های خود را در یک محیط دادگاهی ارائه میکنند و در مباحثات پویا حقوقی شرکت میکنند که به حمایت از حقوق کودک اختصاص دارد. در سالهای گذشته اشخاصی همچون قضات دیوان کیفری بینالمللی، اساتید دانشگاه لیدن هلند، قضات دیوان و دادگاههای عالی برخی کشورهای اروپایی و نیز شرکای اصلی برخی موسسات حقوقی بزرگ از قضات این مسابقه بودهاند.
فراتر از یک رقابت: تربیت مدافعانی برای ایجاد تغییر به نفع نسلهای آینده
موت کورت حقوق کودک فراتر از هیجان یک رقابت صرف است. در اینجا برخی از مزایای ارزشمند مشارکت در این رقابت آورده شده است:
- تخصص در حقوق کودکان: دانشجویان درک جامعی از چارچوب حقوقی پیچیده پیرامون حقوق کودکان کسب میکنند و به معاهدات بینالمللی و قوانین ملی اشراف پیدا میکنند و از این خلال به درک کاملی از مکانیسم‌های حفاظت از کودکان دست مییابند. بسیاری از شرکتکنندگان در این مسابقه، بعدها امکان پذیرش تحصیلی و تحقیق در دانشگاههای معتبر دنیا را در زمینه حقوق بشر و حقوق کودک به دست میآورند. ورود به این عرصه برای بسیاری از دانشجویان حقوق به خصوص دانشجویان ایرانی به توسعه دانش حقوقی در ابعادی منتهی میشود که پیش از این برای ایشان چندان آشنا نبوده و امکان تحقیق، پژوهش و نگارش آثار علمی از جمله پایاننامه، رساله و مقاله در این زمینهها را برای افراد فراهم میکند. این قبیل موت کورت ها معمولا دارای موضوعاتی بدیع و جدید هستند که به افزایش پرسشگری و تحقیق علمی، کمک میکند.
- پرورش مهارت‌های دفاع حقوقی: این رقابت، مهارت‌های تحقیق، نگارش و دفاع شفاهی را با تمرکز بر استدلال‌های حقوقی مبتنی بر حقوق کودکان تقویت میکند. دانشجویان یاد می‌گیرند که با دیدگاهی کودک‌محور به مسائل حقوقی بپردازند و استدلال‌های خود را به شکلی متقاعدکننده ارائه دهند. همچنین با سازوکارهای خاص رسیدگی قضایی همچون کمیته حقوق بشر و آیینهای رسیدگی در این مراجع آشنا میشوند. به صورت تطبیقی میتوانند شباهتها و تفاوتهای میان مراجع قضایی سنتیتر با این سازوکارهای خاص را درک کرده و تحولات حقوقی در سطح بینالمللی را از با عینکی نزدیکبین دنبال نمایند.
- شبکه‌ای جهانی از مدافعان: موت کورت حقوق کودک ارتباطات با همتایان پرشوری از سراسر جهان را که به دفاع از حقوق کودکان اختصاص دارند، تقویت میکند. این ارتباطات میتواند به دوستی‌های طولانی‌مدت و شبکه ارزشمندی از متخصصین در جامعه حقوقی و دفاع از حقوق کودکان تبدیل شود که هم برای توسعه علم حقوق و دفاع از حقوق بشر در آینده مفید است و هم زمینههای کاری و تحصیلی بینالمللی فراوانی را برای دانشجویان با خود به ارمغان میآورد.
- گامی به سوی حرفه‌ای معنادار: مشارکت در موت کورت حقوق کودک دانشجویان را متمایز میکند. این رقابت تعهد عمیق به عدالت اجتماعی و توانایی دفاع از حقوق بشر و افرادی که صدای آنان کمتر شنیده میشود را با خود به همراه دارد. این تجربه معتبر میتواند درهای جدیدی را به روی مشاغل جذاب در حقوق کودکان، کمک‌های بشردوستانه و سازمان‌های بینالمللی باز کند.
چه کسانی میتوانند شرکت کنند؟
دانشجویان حقوق از دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی سراسر جهان میتوانند در موت کورت حقوق کودک شرکت کنند. تیمهای شرکتکننده باید از حداقل دو و حداکثر چهار دانشجو تشکیل شده باشند و یک نفر مربی نیز میتواند اعضای تیم را در مسابقات، همراهی کند. شرکتکنندگان باید در زمان برگزاری مسابقات در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد رشته حقوق تحصیل کنند و نباید هیچ‌گونه تجربه حرفه‌ای در وکالت داشته باشند. دانشجویان رشته‌های غیرحقوقی همچون علوم سیاسی و علوم اجتماعی نیز ممکن است واجد شرایط در نظر گرفته شوند، مشروط بر اینکه دانش حقوقی کافی برای رقابت داشته باشند.
تجربه تیمهای ایرانی در موت کورت حقوق کودک
در سال 2023 تیم دانشگاه شهید بهشتی پس از راه‌یابی به مرحله حذفی مسابقات موت کورت حقوق کودک و قرار گرفتن در بین چهار تیم برتر جهان از میان بیش از هفتاد تیم، موفق شد به مرحله نیمه‌نهایی صعود کند. این تیم در رقابتی نزدیک در مرحله نیمه‌نهایی متوقف شد. با وجود اینکه دانشگاه شهید بهشتی اولین نماینده ایران در تاریخ این مسابقات بود، کسب این مقام برجسته و شایسته برای دانشگاه شهید بهشتی موجب افتخار و سربلندی است. تیم دانشگاه شهید بهشتی شامل خانم‌ها مهسا کاظمی و نازنین خداپرستی و آقای محمد خلیل‌زاده (دانشجویان کارشناسی) و تحت نظارت و مربی‌گری آقای مهران طرحی (پژوهشگر دکتری حقوق بینالملل و شریک مدیریتی مجموعه آکادمی حقوق) موفق به کسب این افتخار شدند.
سخن آخر
مسابقات موت کورت حقوق کودک، فراخوانی است برای دانشجویان حقوق که به عدالت اجتماعی و تقویت مهارت های حقوقی خود علاقه دارند. این فرصتی است برای توسعه تخصص حقوقی و مهارت‌های دفاعی لازم برای تبدیل شدن به یک صدای قوی برای بی‌صدایان و شکل‌دهی به آینده‌ای روشن‌تر برای کودکان در سراسر جهان.
اطلاعات بیشتر و نحوه مشارکت:
دانشگاههای علاقه‌مند به شرکت میتوانند اطلاعات دقیق و روند ثبتنام را در وب‌سایت مسابقه بیابند
(https://www.universiteitleiden.nl/en/events/2023/06/the-childrens-rights-moot-court-competition-2023).
